Η ευτυχία είναι όντως επιλογή

Τίποτα δεν έχει νόημα αν δεν μάχεσαι. Συχνά, το μόνο που αξίζει είναι να παλεύεις ακόμη και για τα ασήμαντα. Δεν επιτρέπεται να τα παρατάς. Οι άνθρωποι βρίσκουν ένα σωρό δικαιολογίες, για να μην κάνουν το δύσκολο. Το αποφεύγουν. Το κακό είναι ότι με τις εύκολες επιλογές στη ζωή, ποτέ δεν γεύεσαι την ευτυχία στον βαθμό που μπορείς, επειδή η επιλογή σου δεν ήταν η δύσκολη. 

Το ίδιο ισχύει και με το γέλιο. Για να γελάς «πιο συχνά κι ανεπιτήδευτα», χρειάζεται να πάρεις δύσκολες αποφάσεις. Η βασική είναι ν’ απαρνηθείς την πιθανότητα να μην πάνε καλά τα πράγματα. Είναι τόσο δύσκολο να συνειδητοποιήσεις ότι σε κάθε συμφορά η φύση έχει φροντίσει να επέρχεται ισορροπία με κάποια θετική εξέλιξη; Οφείλεις να ψάχνεις από το πρωί ως το βράδυ χιλιάδες τρόπους για να χαμογελάς. Ερωτεύσου, κάνε οτιδήποτε σ’ ευχαριστεί, μην αφήνεις τις συνθήκες να σε αδρανοποιούν, βγες, μπες, όπου θες και πέρνα καλά. Ζήσε. Σα να πρόκειται να μην έχεις τίποτα αύριο από αυτά που σήμερα απολαμβάνεις.

Δεν τη μπορώ τη σιωπή στις γειτονιές. Την ησυχία την αγαπώ από βρέφος. Αλλά δεν πρέπει να μαζεύουμε τα παιδιά σε οθόνες και κλειστούς χώρους. Θέλω την φασαρία που ανέκαθεν θυμάμαι να ξεκινάει τον Ιούνιο και να σταματάει μέσα Σεπτέμβρη σε κάθε γειτονιά. Θέλω να βλέπω στα μπαλκόνια παρέες να γελάνε, να μιλούν και να χαλαρώνουν. Δεν έχουν σημασία τα προβλήματα. Αν είναι υγείας έχουν και μόνο τότε. Τα υπόλοιπα οφείλουμε να δουλέψουμε με τη νοοτροπία μας και να τα ιεραρχήσουμε τοποθετώντας τα όπου αξίζουν. Είναι δύσκολο. Αλλά η εύκολη επιλογή, που είναι να απελπιστούμε και να δημιουργούμε βουνά από έγνοιες και άγχη, είναι ο δρόμος που στρώνουμε για να μας κλέβουν το χαμόγελο.

Επίσης, δεν αντέχω τη σιωπή των ανθρώπων. Δεν χρειάζονται σε όλα οι ψυχολόγοι, τους οποίους έχουμε περί πολλού. Οι φίλοι ήταν πάντα οι ψυχολόγοι όλων μας. Κι έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν ζητούν αμοιβή και σ’ αγαπούν τζάμπα. Μην παρεξηγηθώ, χρειάζονται κι οι ψυχολόγοι αλλά όχι για όλα τα προβλήματα. Ν’ αρχίσουμε να μιλάμε ξανά, να ξενυχτάμε στα μπαλκόνια συζητώντας, πίνοντας και ρεμβάζοντας. Μην κλείνεστε, αν δεν είναι απαραίτητο. Δώστε μάχη κάθε μέρα για να γελάτε. Κάντε επισκέψεις στον γείτονά σας, βοηθήστε τον να πάει τα σκουπίδια, μιλήστε, πείτε τα νέα σας. Δεν γίνεται να συντηρούμε τις ανθρώπινες σχέσεις με νεύματα από μακριά. Κι όταν γλεντάει κάποιος στη γειτονιά να χαίρεστε, μην ενοχλείστε.

Επιλέξτε να είστε καλά, με προβλήματα ή χωρίς. Πάρτε δύσκολες αποφάσεις. Όσοι συνηθίζετε τις εύκολες λύσεις σε όλα, θα εκπλαγείτε μόλις πάρετε την πρώτη δύσκολη. Ακόμα και για το πιο ανούσιο ζήτημα. Το να γελάτε είναι το ωραιότερο δικαίωμα που έχετε μετά από το δικαίωμα να ζείτε. Αξιοποιήστε το. Τώρα. Σε δύσκολες εποχές. Τώρα που δεν έχουμε λεφτά, τώρα που δεν μπορούμε να πάμε διακοπές ούτε σε συναυλία ή θερινό κινηματογράφο, που μας πνίγουν τα χρέη, οι υποχρεώσεις κι οι δυσκολίες, που αρρωστήσαμε και πρέπει να νοσηλευτούμε, που αποτύχαμε σε όλους τους στόχους μας, που πονάμε γιατί μας εγκατέλειψαν, που χάσαμε τη δουλειά μας. Τώρα επιλέξτε να δίνετε μάχες, να παλεύετε, να βάζετε όλες σας τις δυνάμεις, ώστε μέσα στην ημέρα σας να γελάτε και μετά να αντιμετωπίζετε τα προβλήματα, να βρίσκετε λύσεις, να απογοητεύεστε, να σηκώνεστε, να τρώτε τα μούτρα σας. Βέβαια, αν γελάτε, συνήθως τα περισσότερα από αυτά θα τα αποφύγετε.

Εξοπλιστείτε με όσα απαιτεί ο τρόπος ζωής σας. Αν δεν τα έχετε τώρα, φροντίστε να τα έχετε αύριο, σε έξι μήνες ή σε πέντε χρόνια. Αν νομίζετε ότι σας λείπουν δεξιότητες ή μόρφωση, τρέξτε να τις αποκτήσετε. Αν σας λείπει αγάπη, αφήστε τον εαυτό σας να εμπιστευθεί κι ας απογοητευτεί. Αν σας λείπουν χρήματα, ξεκαθαρίστε τους λόγους που τα χρειάζεστε, βάλτε προτεραιότητες και μην εγκαταλείπετε την προσπάθεια μέχρι να τα βρείτε. Αν σας λείπουν υλικά αγαθά, σκεφτείτε τι έχετε, εκτιμήστε αυτά που έχετε τώρα και συνειδητοποιήστε ότι σας λείπουν υλικά αγαθά, δηλαδή δεν σας λείπει κάτι σημαντικό.

Πάντως, μην αφήσετε τις συνθήκες να σας παρασύρουν, μην κρύβεστε πίσω από άπειρες δικαιολογίες. Χρειάζεται να πάρετε πίσω το γέλιο σας από οποιονδήποτε ή οτιδήποτε σάς το έκλεψε. Είναι φανταστικό που ο νους σας εφευρίσκει μοναδικές δικαιολογίες για να παρουσιάσετε ένα πρόβλημά σας ως άλυτο και κατ’ επέκταση να ισχυριστείτε ότι δεν έχετε λόγο να γελάτε, αλλά, όταν πρόκειται για αναζήτηση λύσεων, ο νους σας σαστίζει. Αξιοποιήστε την ενέργεια που ξοδεύετε για να μην γελάτε σε ένα τέταρτο επίμονης προσπάθειας να βρείτε λύση σε κάτι που σας βασανίζει. Πιθανόν να αποκτήσετε σοβαρό λόγο για να γελάτε, να βγείτε στο μπαλκόνι να ουρλιάξετε και να μην σας ενοχλούν ούτε τα οικονομικά προβλήματα.

Κλείνω όπως άρχισα. Θεωρούσα το γέλιο πολυτέλεια σε όλα τα φοιτητικά μου χρόνια. Για τους λόγους μου κι εγώ. Κάποια στιγμή, αποφάσισα να κάνω μια δύσκολη επιλογή, επειδή βαρέθηκα τις εύκολες λύσεις. Ξαφνικά, μέσα σε έξι μήνες το 70% της νοοτροπίας μου για τη ζωή έχει αλλάξει, κάθε αναποδιά μου βγαίνει σε καλό, συναντιέμαι με ανθρώπους που τυχαίνει να έχουν περισσότερα προβλήματα από εμένα και παρ’ όλα αυτά είναι πιο ευτυχισμένοι και γι’ αυτό διψάω να τους μοιάσω, έρχονται αναποδιές και συνήθως τα καταφέρνω, δημιουργώ καλύτερες σχέσεις με τους γύρω μου και ακόμη κι όταν όλα δεν πάνε καλά, βρίσκω πάντα τρόπο να απαλύνω έστω τις αρνητικές συνέπειες.

Νομίζω ότι άρχισα να κάνω το αυτονόητο. Να συνειδητοποιώ πόση δύναμη έχω ή μπορώ να αποκτήσω για να είμαι όρθιος στα περισσότερα που συμβαίνουν. Άρχισα να εφαρμόζω τις συμβουλές της οικογένειάς μου, αυτά που διαβάζω στα βιβλία, όσα μου λένε φίλοι και γνωστοί. Κυρίως, φροντίζω να παίρνω δύσκολες αποφάσεις και όποτε βλέπω εύκολη λύση στον ορίζοντα, αλλάζω πλέον διαδρομή. Από το πρωί ως το βράδυ αναζητώ λόγους να χαμογελώ, αποφορτίζομαι μετά από κάθε πράγμα που με βασάνισε κατά τη διάρκεια της ημέρας και φροντίζω να γελάω με τους ανθρώπους που αγαπώ. Οποιοσδήποτε ή οτιδήποτε μου κλέβει το γέλιο, πάω και το παίρνω πίσω. Δεν τα καταφέρνω πάντα. Αλλά σκυλιάζω, μάχομαι και παλεύω να έχω λόγους να γελάω. Δεν είναι φάρμακο για όλα. Ωστόσο, δεν περνάει ημέρα που δεν έχω τουλάχιστον κάμποσες στιγμές ευτυχίας να θυμάμαι από χθες.

Φοίβος Γ. Ξενάκης