Το Grexit πήγε θάλασσα!
Είναι δυνατόν να συζητάει Έλληνας, στην Ελλάδα του 2017, σε ξαπλώστρα για την δραχμή; Κι όμως, το Grexit πήγε θάλασσα. Ούτε μία ούτε δύο αλλά τρεις παρέες νεοελλήνων συνάντησα σε διαφορετικούς τόπους, οι οποίες συζήτησαν για τουλάχιστον πέντε λεπτά το ζήτημα του Grexit και της δραχμής, ενώ άραζαν σε ξύλινες ξαπλώστρες (τις καλές με τα λευκά χοντρά στρώματα). Από τα συμφραζόμενα συμπέρανα ότι πρόκειται για ανθρώπους με δουλειά και οικογένεια που απλώς τα φέρνουν βόλτα.
Μελετώντας τις συνέπειες ενός Grexit, η πικρή αλήθεια είναι ότι παραμένοντας στην Ευρωζώνη υφίστασαι εξίσου βαρύ κόστος με την έξοδο. Βέβαια, οι φιλελέδες μάς λένε ότι τα μνημόνια θα μας φανούν παιδική χαρά, αν επιστρέφαμε στη δραχμή. Όπως και να' χει, αν βάλεις στην άκρη το νομισματικό φονταμενταλισμό των συστημικών οργάνων της ΕΕ, την τρομολαγνεία των φιλελεύθερων και συντηρητικών παπαγάλων και την απουσία σοβαρής δημόσιας ρητορικής για την δραχμή, μπορεί να καταλήξεις ότι προτιμάς να ταλαιπωρείσαι με εθνικό νόμισμα. Είναι μια ανώριμη και αφελής τοποθέτηση ενός αστοιχείωτου πολίτη που δεν φαντάζεται τι λέει ή μήπως φαίνεται μοναδική και απαραίτητη λύση για την πολυπόθητη παραγωγική ανασυγκρότηση;
Κατ' αρχάς, δεν υπάρχει έξοδος από τη λιτότητα εντός του ευρώ, το γνωρίζει κι ο Στέφανος Beachοbarόπουλος! Επίσης, η πτώχευση ήταν η πιο σοβαρή προοπτική για την έξοδο από την κρίση, όπως πανθομολογείτο από αρκετούς οικονομολόγους από το μακρινό 2010, ενώ η προσφορά νέων δανείων σε ένα υπερχρεωμένο κράτος ήταν αν μη τι άλλο ανώφελη ή πιθανότερα στημένη. Αυτά τα ξέρουμε. Η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα, αν κάποτε δρομολογηθεί είτε ως επιβληθείσα από τους έξω είτε ως πολιτική κίνηση μιας ελληνικής κυβέρνησης, προφανώς δεν θα είναι μια διαδικασία σύντομη, εύκολη και ανώδυνη. Θα είναι μια βασανιστική κατάσταση για όλους (κράτος, τράπεζες, πολίτες), με αναστατώσεις, προβλήματα, πρωτόγνωρες καταστάσεις για τους νεοέλληνες και δεν θα κρατήσει λιγότερο από μια δεκαετία στο ευτυχέστερο σενάριο.
Ερευνώντας και συλλέγοντας οικονομικά στοιχεία από το τεύχος 63 του περιοδικού Unfollow και την σχετική αρθρογραφία των συντακτών του, η έξοδος από την Ευρωζώνη μπορεί να περιγραφεί ως εξής. «Άμεσο πάγωμα εισροών προς την Ελλάδα από το ΕΣΠΑ, περιορισμοί στις συναλλαγές, περιορισμοί στα καύσιμα, ελλείψεις σε προϊόντα, υποτίμηση της αξίας της νέας δραχμής από τις αγορές σε μεγάλο ποσοστό, ακριβότερες τιμές προϊόντων. Για την κοινωνία τα πράγματα θα είναι δύσκολα αρκετό καιρό, καθώς τα αεροπορικά ταξίδια θα ακριβύνουν και άδεια ράφια, αδυναμία αποστολής χρημάτων στο εξωτερικό σε παιδιά που σπουδάζουν, δυσκολία επιχειρήσεων να εισάγουν πρώτες ύλες, πληρωμές μόνο σε ηλεκτρονική μορφή, περικοπή ορισμένων μετακινήσεων με Ι.Χ., ακριβότερα αυτοκίνητα, κινητά τηλέφωνα, εξαρτήματα υπολογιστών λόγω περιορισμών στο ταξιδιωτικό συνάλλαγμα, μείωση της αξίας των καταθέσεων των πολιτών θα συνθέτουν τη νέα πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί.
Επιπλέον η διαδικασία αυτή συνεπάγεται νέα capital controls, δημόσιο και εθνικό έλεγχο της Τραπέζης της Ελλάδος, παύση πληρωμών του δημόσιου χρέους και σίγουρα θα έχει και μερικά θετικά στοιχεία. Η δυνατότητα υποτίμησης θα ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή και τις εξαγωγές, τον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή και η χώρα θα επιστρέψει αναγκαστικά σε βασικές βιομηχανίες για την παραγωγή προϊόντων αναγκαίων για την καθημερινότητα των πολιτών. Αυτά σημαίνουν ότι θα υπάρξει εθνικός έλεγχος της οικονομικής πολιτικής και η κυβέρνηση θα μπορεί να σχεδιάσει μόνη της την ανάκαμψη της χώρας» (Unfollow, τεύχος 63).
Οι άνθρωποι, λοιπόν, μιλούν στην ξαπλώστρα τους για όλα αυτά. Ανασφάλεια, αβεβαιότητα, άγχος εύκολα υποθέτει κανείς ότι κατακλύζουν την ελληνική κοινωνία για πράγματα που κάποτε δεν ήξερε καν ότι υπάρχουν. Τώρα τα συζητάει και μάλιστα μέσα "στα μπάνια του λαού". Μαζί με την στάση του Αντεντοκούνμπο απέναντι στην Εθνική Μπάσκετ, τις διακοπές του Ντάνου, τον Βαρουφάκη και την Καϊλή, ο νεοέλληνας συζητάει για τις συνέπειες ενός Grexit. Κι όλα με την ίδια περισυλλογή. Σα να έχουν την ίδια βαρύτητα για την ζωή του.
Σοβαρά, θα αντέχαμε εκτός Ευρωζώνης και μια διαδικασία επιστροφής σε εθνικό νόμισμα; Κανείς δεν ξέρει. Η ελληνική κοινωνία έχει αντέξει πολλά τα μνημονιακά χρόνια και ίσως είναι ωριμότερη να ακούσει εναλλακτικές λύσεις για την έξοδο από την κρίση. Αλλά ακόμα βρισκόμαστε σε εμβρυακό στάδιο, αφού φαίνεται ότι όποιοι πολίτες απαντούν θετικά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο περισσότερο από απελπισία βλέπουν τη δραχμή ως απόδραση από μια συνθήκη που τους έχει εξουθενώσει και δεν βγάζει πουθενά. Πάντως, ο δημόσιος διάλογος δεν θα αργήσει να γίνει επίσημος αναφορικά με την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα, καθώς τα κόμματα και οι φωνές που θέτουν ανοιχτά το ζήτημα οργανώνονται και εκπονούν σχέδια εξόδου από την ευρωζώνη, προκειμένου να παρουσιάσουν, επιτέλους, κάτι απτό στους πολίτες γι' αυτό το ζήτημα.
Ωστόσο, η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα ή ακόμη και η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορούν στις παρούσες συνθήκες (άνοδος ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων, ενίσχυση ευρωπαϊκής ακροδεξιάς κλπ) να ιδωθούν ως απόλυτη καταστροφή. Αφελής είναι, τελικά, όποιος μετά από εφτά χρόνια λιτότητας και μνημονίων τρομάζει στην ιδέα της δραχμής. Το μόνο σίγουρο είναι, προς το παρόν, ότι δεν είναι οι ξαπλώστρες ο κατάλληλος τόπος για να συζητείται το Grexit. Αλλά στην χώρα αυτή, τα θέματα ταμπού αντιμετωπίζονται με χλεύη και όσοι τα συζητάνε ως γραφικοί ή άσχετοι.
Πάντως, δεν ανησυχώ. Αφού το Grexit πήγε θάλασσα φέτος, του χρόνου μπορεί να πάει στη Βουλή...
Φοίβος Γ. Ξενάκης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Οι συντάκτες και οι διαχειριστές του παρόντος ιστολογίου διατηρούν το δικαίωμα να μην επιτρέπουν ή να διαγράφουν σχόλια με υβριστικό ή προσβλητικό περιεχόμενο.